Düzenlemenin Amacı ve Kapsamı

1.2 milyon kalifiye iş gücüne ihtiyacı olan Almanya, Yeni Göç Yasası’nı onayladı. 61 branşta kalifiye elemana ve bu branşlarda uzman akademisyenlere çok büyük avantajlar var.

Noel tatili öncesinde son kez bir araya gelen Federal Hükümet, kalifiye iş gücü açığını kapatmak için hazırlanan göç yasası taslağını onayladı. Bakanlar Kurulu tasarıyı oy birliğiyle kabul etti. Tasarı bundan sonraki aşamada Federal Meclis ve Federal Konsey’in onayına sunulacak. Yeni Göç Yasası’nın Meclis sürecini tamamlaması 2019’un yaz aylarını bulabilir. 

Almanya, nitelikli ve uluslararası iş gücünü ülkeye çekmek istiyor. Yeni göç yasasıyla da bu konudaki prosedürün kolaylaştırılması amaçlanıyor. Bugüne kadar aranılan en önemli kriterlerden biri mesleki eğitimdi. Yüksek nitelikli üniversite mezunları ve akadaemisyenler için uzun süredir Almanya’da “mavi kart” (Blaue Karte) ile çalışma imkânı zaten mevcut.

Bugüne kadar kalifiye elemanlar ve akademisyenler ancak Federal Çalışma Ajansı’nın açık tespit ettiği mesleklerde çalışabiliyordu. Bu kısıtlama artık olmayacak. Mesleki eğitim ya da üniversite diplomasına sahip olan ve bir iş akdi imzalamış herkes, kendi meslek dalında çalışabilecek. İş gücü açığı durumunda, aynı iş dalında çalışabilecek yerli adayların mevcut olup olmadığının araştırılması zorunluğu da geçici olarak kalkıyor.

İş aramak için ülkeye giriş kolaylaşacak

Almanya’da çalışmak isteyen biri, iş aramak amacıyla Almanya’ya gelip geçici oturum izniyle azami altı ay süreyle iş arayabilecek. Ancak bunun için en önemli ön koşul, mesleki eğitim diploması. İş arama süresi boyunca söz konusu kişilere herhangi bir sosyal yardım ödemesi yapılmayacak.

Mutabakat belgesinde önemli bir koşul daha yer alıyor: “Kişilerin iş arama süresince buradaki yaşamlarını kendi imkânlarıyla nasıl idâme edeceklerinin, Almanya’ya gelmeden önce belgelemeleri gerekiyor.”

Toplam 61 branşta eleman ihtiyacı var.

Nitelikli iş gücü ihtiyacı her yıl daha da büyüyen Almanya’da çalışmak isteyen AB dışından ülkelerden nitelikli insanlar için yeni imkânlar sunan tasarı, hemşirelik, hasta ve yaşlı bakıcı, inşaat, metal, bilgi teknolojileri (IT) gibi toplam 61 branşta ve yüze yakın meslekte kalifiye elemana ve bu branşlarda uzman akademisyenlere çok büyük avantajlar var.

Türkiye’de diploması olan akademisyenler ve tüm alanlarda meslek eğitimi diplomasına sahip kişiler de söz konusu uygulamadan yararlanabilmek için başvurabilecekler.

Kanuna göre Almanya’ya gelmeden önce bir iş sözleşmesi imzalanması durumunda, vasıflı eleman Almanya’ya gelip hemen çalışabilecek. Ancak bu kişilerin meslek diplomasını denkleştirme yoluyla Almanya’da tanıtmış olması gerekiyor.

Sözkonusu alanlarda çalışabildiğinizi ve uzmanlığınız olduğunu belgelemeniz gerekiyor. Bazı mesleklerin Türkiye’de tam karşılığı yok, bunun için denklik süreci gerekiyor.

Meslekler Türkçe’ye çevrildiğinde liste 62’den daha uzun oluyor. Bunun sebebi Türkiye ile Almanya arasında meslek tanımındaki farklılıklar.

Almanya'nın Çalışma Vizesi Vereceği Mesleklerin Listesi

1-Marangozluk ve alakalı işler

2-Ahşap ve mobilya ve ilgili iç dizayn işleri

3-Gemi yapımı, otomobil ve uçak inşasıyla ilgili meslekler

4-Gemi yapımı, otomobil ve uçak inşasında kontrolörler

5- Mekatronik teknisyenliği (Elektronik ve motorla ilgili meslekler)

6- Otomasyon

7- İnşaat elektrikçileri

8- Endüstri elektrikçisi

9- Ev elektrikçisi

10- Elektrik işlerinde kontrolör

11- Bina inşaat kontrolörü

12-Yol inşaatı kontrolörü

13-Sokak inşaatı, tünel yapımı, rayların döşenmesi, boru hatlarının döşenmesiyle ilgili meslekler

14- Fayansçı, mozaikçi, laminatçı, parkeci

15- Şap işçileri

16- Kepenk ve panjur işlerini yapanlar

17- Yer döşemesi yapan meslekler

18- Kaba inşaat, izolasyon, pencere, marangozluk ve panjur işlerini denetleyenler

19- Su tesisatçısı, sıhhi tesisatçı, kaloriferci, klima işlerini yapanlar

20- Isıtma işlerini yapanlar

21- Soğutma işlerini yapanlar

21- Isıtma, soğutma, su tesisatı, kalorifer işlerinde kontrolör

22- Boru hattı döşenmesiyle ilgili meslekler

23- Yazılımcı ve yazılım geliştiricisi

24- Makinist (Tren, tramvay)

25- Ayak hastalıkları uzmanı

26- Hastabakıcılar

27- Sağlık teknikeri

28- Ambulans görevlileri

29- Ebe

30- Fizyoterapist

31- Yaşlı bakıcıları

32- Kozmetik ürünlerinin denetlenmesi

33- Ortopedi ve rehabilitasyon teknikerleri

34- İşitme cihazlarıyla ilgili teknikerler

35- Ortopedi, rehabilitasyon ve işitme cihazları alanlarında uzmanlar

36- Ahşap ve doğrama işlerinde teknikerler

37- Mobilya, mutfak alanında taşıma ve montaj işleri

38- Mobilya, mutfak, marangozluk alanında müşteri hizmetleri çalışanları

39- Ahşap ve mobilya tamircileri (İç dizayn ve modüller, paketleme, çerçeveleme)

40- Otomotiv servis teknikeri

41- Otomotiv mekatronik

42- Şase ve araba tamircisi

43- Taşıma araçları için mekatronikçiler

44- Şase alanında mekatroniker

45- Otomotiv alanında sistem ve yüksek gerilim teknisyeni

46- Şase alanında denetmenler

47- Şase parçaları üretmede çalışanlar

48- Otomotiv döşeme tamircisi ve detaylı temizlik, yenileme yapabilenler

49- Hafif taşıma araçlarında metal işleri yapanlar

50- Ziraat makinelerinin mekatronikerleri

51- Hava araçlarının mekanik işlerinde çalışanlar

52- Hava araçlarının mekanik işlerinin denetlemesini yapanlar

53- Hava araçlarının motor bakım işlerini yapanlar

54- Hafif uçakların inşasında çalışanlar

55- Şase ve kaporta ustalık belgesi olanlar

56- Otomobil tekniği ustalık belgesi olanlar

57- Ziraat araçlarıyla ilgili ustalık belgesi olanlar

58- İki tekerli olan makinelerin ustalığı olanlar

60- Uçak tekniği ve yapımı alanında endüstri uzmanı

62- Otomobil alanında işletmeci

63- Genel mekatroniker

64- Teknik asistan olarak mekatronik

65- Otomasyon alanında elektrikçi

66- Endüstri teknisyeni

67- Elektroteknik ve otomasyon alanında tekniker

68- Belli uzmanlık alanlarında uzmanlaşmış elektrikçiler

69- Enerji ve bina alanında elektrikçi

70- Şehir altyapısı alanında elektroniker

71- Makine alanında elektroniker

72- Operasyon ve bakım alanında elektroniker

73- Genel endüstri elektronikeri ve operasyon ve bakım yapanlar

74- Elektrik tesisatçısı

75- Çatı işi ustalık belgesi olanlar

76 – Bina yapım işlerinde iskele ustası

77- Duvarcı

78- Cilacı

79- Yüksek inşaatlarda cila yapanlar

80- Fabrikalarda çalışacak cilacı

81- Yol inşaatları ve yol yapımında uzmanlar

82- Asfalt uzmanları

83- Kanal yapımı ve boru hatları yapanlar

84- Ray hatları ustaları

85- Hidrolik ve büyük su boruları konusunda uzmanlar

86- Marangoz atölye şefi

87- Isıtma, soğutma ve ses yalıtımcıları

88- Cam ustası

89- Akustik ve kaba inşaat ustaları

90- Isıtma ve soğutma alanında işletmeci

91- Elektrik ağı teknikeri

91- Çocuk hasta bakıcısı ve uzmanları

92- Acil servisinde hasta bakıcısı uzmanları

93- Anestezi, nefroloji, onkoloji, endoskopi, psikyatr, rehabilitasyon uzmanları

94- Huzurevi hasta bakıcıları

95- Anestezi asistanı, ameliyathane çalışanı, ameliyathane asistanı, acil servis çalışanı

96- Çocuk fizyoterapisti

97- Berber ve kuaför ustalık belgesi olanlar

98- İşitme cihazları ustaları

99- Ortopedi cihazları ustası

Düzenlemenin Getirdiği Yenilikler

1 Mart 2020'de yürürlüğe girecek yasa, vasıflı meslek sahiplerinin AB dışındaki ülkelerden Almanya'ya göçün çerçevesini genişletiyor. Gelecekte, akademik olmayan eğitime sahip vasıflı kimseler iş amacıyla Almanya'ya daha kolay göç edebileceklerdir. Üniversite mezunu kimseler için ise mevcut düzenlemeler geçerliliğini koruyacak ve bazı durumlarda kolaylıklar tanınacak.

Göç Yasası ile neler değişiyor?

Göç Yasası, vasıflı işgücünün AB dışındaki ülkelerden Almanya'ya göçü için çerçeveyi genişletmektedir. Yasa başlıca aşağıdaki yenilikleri getiriyor:

Nitelikli işgücü tanımı: Gelecekte, üniversite diplomasına sahip uzmanlar veya en az iki yıl süreli nitelikli mesleki eğitim kimseler, nitelikli işgücü olarak kabul edilecektir. Her iki grup için bir ön koşul, yabancı ülkedeki niteliklerinin Almanya'daki yetkili makam tarafından tanınmış olmasıdır.

İşgücü piyasasına giriş: İşgücü piyasasına giriş kolaylaştırılmıştır: Nitelikli kimsenin bir iş sözleşmesi veya somut bir iş teklifi ve Almanya'da tanınan bir niteliği olmalıdır. Federal İstihdam Bürosu (BA) tarafından ilk önce öncelik kontrolü geçerli değildir. Bu, Almanya veya AB'den gelen bir başvuranın söz konusu iş için uygun olup olmadığını kontrol etmenin artık gerekli olmadığı anlamına gelir. Ancak BA çalışma koşullarını gözden geçirmeye devam etmektedir.

İstihdam fırsatları: Nitelikli bir işçi, edinilen yeterliliğin yapmasına izin verdiği bir mesleği icra edebilir. Bu, ilgili mesleklerde istihdamın mümkün olduğu anlamına gelir. Ayrıca, akademik eğitimi olan nitelikli kimseler sadece üniversite derecesi gerektiren işleri yapmakla kalmazlar. Ayrıca teknik bağlamda yeterliliklerle ilgili olan ve genellikle uzman, akademik olmayan bir eğitimin gerekli olduğu diğer nitelikli mesleklerde de istihdam edilebilirler. AB Mavi Kart açısından ise her zaman genellikle akademik bir derece gerektiren mesleki yeterliliğe uygun istihdam gerektirir.

 Mesleki eğitim almış nitelikli kimseler: Mesleki eğitim almış nitelikli kimselerin istihdamı, örn. akademik olmayan ihtiyacın çok olduğu mesleklerle sınırlı değil. Almanya'da tanınan mesleki eğitim almış niteliklki bir kimsenin aldığı oturum izni,bu kimselere kalifiye oldukları tüm mesleklere erişim sağlamaktadır.

İş aramak için Almanya’da oturum başvurusu: Nitelikli mesleki eğitime sahip kimselerin,bir iş bulabilmek için Almanya’ya giriş yapmaları için oturum vizesine başvurulabilir. Bu durumda altı aya kadar oturma izni alacaksınız. Önkoşul, yabancı yeterliliğin Almanya'daki yetkili makam tarafından tanınmış olması, geçiminizi kendiniz temin etmeniz ve Almanca dil bilgisinin mevcut olmasıdır. Kural olarak, Ortak Avrupa Diller Referans Çerçevesi'nin B1 düzeyindeki en az Almanca dil bilgisi gereklidir. İş arama süresi boyunca haftada on saate kadar deneme süresi mümkündür. Bu, işverenlerin ve yabancı nitelikli işgücünün birbirlerine uygun olup olmadıklarını test etmelerini sağlar. Deneme istihdamı, daha önce olduğu gibi bir iş bulmak için altı aya kadar seyahat etmesine izin verilen tanınmış akademik eğitime sahip nitelikli kimseler için de mümkün olmaktadır.

Mesleki yeterliliğinizi Almanya’da tamamlama için oturum: Almanya'da, yurtdışında almış olduğunu mesleki eğitimin yeterli olmaması halinde, bunn tamamlanabilmesi için için ikamet olanakları genişletilmiştir. Bunun ön koşulu, yurtdışından tanıma prosedürünün Almanya'daki yetkili büroda gerçekleştirilmiş olması, Alman eğitimine kıyasla edinilen yabancı yeterlilikteki açıkların tespit edilmesidir (onay bildirimi). Yeterlilik önlemlerini almak için vize vermenin diğer önkoşulları şunlardır:

Yeterlilik ölçüsüne karşılık gelen Almanca dil bilgisi. Kural olarak, bunlar en azından yeterli Almanca dil becerisidir (A2 dil seviyesine karşılık gelir). Bu amaçla, 18 aylık oturma izni şimdi altı aydan en fazla iki yıla çıkarılabilir. Oturma izninin azami süresi dolduktan sonra, eğitim, çalışma veya kazançlı çalışma amacıyla oturma izni verilebilir.

Yurtdışından gelen nitelikli kimseler için yerleşim izni: Gelecekte, yabancı nitelikli işgücü kapsamındaki kimseler Almanya'da yerleşim iznini sadece dört yıl sonra (daha önce beş yıl) alabileceklerdir. 

Bozbel Law & Consulting

[email protected]